اقتصاد کلان

بررسی بازارهای مالی و کالایی ایران در سال ۱۴۰۳

به گزارش سرمایه فردا،‌ سال ۱۴۰۳ برای بازارهای مالی و کالایی ایران سالی پرتلاطم و همراه با نوسانات قابل توجه بود. در این سال، شاهد رشد چشمگیر قیمت برخی دارایی‌ها مانند طلا و ارز بودیم، در حالی که بازارهایی مانند بورس و خودرو عملکرد ضعیف‌تری داشتند. این نوسانات نه تنها تحت تأثیر عوامل داخلی مانند سیاست‌های اقتصادی و تصمیمات دولت، بلکه متأثر از تحولات منطقه‌ای و جهانی نیز بود. در این گزارش، به بررسی دقیق عملکرد بازارهای مهم مالی و کالایی ایران در سال ۱۴۰۳ می‌پردازیم و عوامل مؤثر بر این نوسانات را تحلیل می‌کنیم.

طلا: بازدهی بیش از ۱۰۰ درصد

بازار طلا در سال ۱۴۰۳ یکی از پررونق‌ترین بازارها بود. قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار از حدود ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در ابتدای سال به حدود ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در پایان سال رسید که رشد بیش از ۱۰۰ درصدی را نشان می‌دهد. این افزایش قیمت ناشی از دو عامل اصلی بود:
۱. افزایش قیمت دلار در ایران: با توجه به وابستگی قیمت طلا به نرخ ارز، رشد قیمت دلار تأثیر مستقیمی بر قیمت طلا داشت.
۲. صعود قیمت اونس جهانی طلا: قیمت اونس جهانی طلا از حدود ۲۴۰۰ دلار به بیش از ۳۰۰۰ دلار رسید که این افزایش نیز به نوبه خود بر قیمت طلا در ایران تأثیر گذاشت.

با این حال، حباب قیمت سکه طلا به حدود ۲۰ درصد افزایش یافت. این موضوع به دلیل عرضه سکه‌های دولتی در مرکز مبادله طلا و ارز از طریق حراج و پیش‌فروش با زمان تحویل ۳ تا ۶ ماهه بود. این روش عرضه، انتظارات تورمی را افزایش داد و بر قیمت بازار آزاد تأثیر گذاشت. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که بازار طلا در آینده نزدیک ممکن است با ریسک رکود یا نزول مواجه شود، چراکه تقاضای جهانی برای طلا کاهش یافته است.

ارز: رشد قیمت زیر ۶۰ درصد

بازار ارز نیز در سال ۱۴۰۳ شاهد نوساناتی بود، اما رشد قیمت آن به اندازه طلا نبود. قیمت دلار در ابتدای سال حدود ۶۰ هزار تومان بود و در پایان سال به حدود ۹۴ هزار تومان رسید که بازدهی زیر ۶۰ درصد را نشان می‌دهد. در مورد ارز دولتی نیز تغییرات قیمت در محدوده ۶۰ درصد رخ داد.

نوسانات قیمت دلار در شش ماهه دوم سال چشمگیرتر بود. در ابتدای سال، قیمت دلار در محدوده ۵۵ تا ۶۰ هزار تومان نوسان داشت و تا شهریور ماه نسبتاً پایدار بود. با افزایش تنش‌های منطقه‌ای در شهریور، قیمت دلار به بالای ۶۲ هزار تومان رسید، اما این افزایش موقتی بود و دوباره به زیر ۶۰ هزار تومان بازگشت.

در ادامه، عبدالناصر همتی، وزیر وقت اقتصاد، با اشاره به پایین بودن قیمت دلار نسبت به تورم، سیگنال‌هایی به بازار داد که منجر به افزایش قیمت دلار شد. این موضوع باعث شد نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستار استیضاح وی شوند. هرچند مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، از همتی دفاع کرد، اما استیضاح او به دلیل سیاست‌های تورمی و مغایر با سیاست‌های کلان کشور انجام شد. پس از آن، قیمت دلار کاهش یافت، اما با تشدید تنش‌های منطقه‌ای و حمله آمریکا به یمن، دوباره افزایش پیدا کرد و در محدوده ۹۳ تا ۹۴ هزار تومان تثبیت شد.

خودرو: رشد قیمت محدود و کاهش تقاضا

بازار خودرو در سال ۱۴۰۳ شرایط متفاوتی داشت. قیمت کارخانه‌ای خودروها بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یافت، اما در بازار آزاد تغییرات قیمت بسیار جزئی بود. این موضوع نشان‌دهنده کاهش تقاضای سرمایه‌گذاری در این بازار و از دست رفتن کشش آن است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که بازار خودرو به دلیل نبود نوآوری و کیفیت پایین محصولات، جذابیت خود را برای سرمایه‌گذاران از دست داده است.

مسکن: رکود عمیق و رشد قیمت کمتر از تورم

بازار مسکن نیز در سال ۱۴۰۳ در رکودی عمیق به سر برد. افزایش قیمت مسکن بسیار کمتر از نرخ تورم این بازار بود و تقاضای سرمایه‌گذاری در این بخش به حداقل رسید. کاهش قدرت خرید مردم به دلیل تورم بالا و نبود سیاست‌های حمایتی مؤثر از سوی دولت، از دلایل اصلی این رکود بودند.

بورس: بدترین عملکرد در میان بازارها

بازار سرمایه ایران در سال ۱۴۰۳ بدترین عملکرد را در میان بازارهای مالی داشت. شاخص کل بورس در این سال کمتر از ۲۰ درصد رشد کرد و بسیاری از نمادهای بورسی حتی از کف قیمتی سال گذشته نیز پایین‌تر رفتند. رشد شاخص کل بورس عمدتاً ناشی از عملکرد چند نماد شاخص‌ساز بود.

در ماه‌های نخست سال، شاخص کل بورس روندی نزولی داشت و به محدوده ۲ میلیون واحد رسید که از نظر تحلیلگران تکنیکال، ناحیه حمایتی محسوب می‌شد. با افزایش قیمت ارز، شاخص بورس نیز روند صعودی پیدا کرد و در چند ماه به حدود ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار واحد رسید. با این حال، شاخص کل نتوانست سطح ۳ میلیون واحدی را فتح کند و در نهایت در محدوده ۲ میلیون و ۷۴۰ هزار واحد تثبیت شد.

بخش عمده بازدهی شاخص کل بورس مربوط به عملکرد نمادهای بزرگ بود. به همین دلیل، احتمال می‌رود در ابتدای سال آینده با اصلاح نمادهای شاخص‌ساز و رشد نمادهای کوچک و متوسط، شاخص در محدوده کنونی باقی بماند. با این حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که بازار سهام به دلیل اصلاحات گسترده و عقب‌ماندگی نسبت به سایر بازارها، پتانسیل جبران این عقب‌ماندگی را دارد و می‌تواند در آینده نزدیک جذب نقدینگی بالایی داشته باشد.

نتیجه‌گیری

سال ۱۴۰۳ برای بازارهای مالی و کالایی ایران سالی پرچالش و همراه با نوسانات گسترده بود. در این سال، بازار طلا و ارز با رشد قیمت قابل توجهی مواجه شدند، در حالی که بازارهای خودرو و مسکن در رکود به سر بردند. بورس نیز با وجود حمایت‌های دولت، عملکرد ضعیفی داشت و نتوانست انتظارات سرمایه‌گذاران را برآورده کند.

به نظر می‌رسد در سال آینده، بازار سهام با توجه به اصلاحات انجام‌شده، پتانسیل رشد بیشتری داشته باشد، اما بازار طلا و ارز ممکن است با ریسک‌های بیشتری مواجه شوند. همچنین، بهبود شرایط بازارهای خودرو و مسکن نیازمند اتخاذ سیاست‌های حمایتی مؤثر از سوی دولت و افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران است. در نهایت، ثبات اقتصادی و کاهش نوسانات بازارها مستلزم هماهنگی بین سیاست‌های داخلی و مدیریت تحولات منطقه‌ای و جهانی است.

modir

Recent Posts

۶۳ هزار ساختمان ناایمن در تهران وجود دارد

ساختمان ناایمن در تهران به یک معضل جدی تبدیل شده چون امکان تامین هزینه بازسازی…

6 ساعت ago

مسکن در اقتصاد تورمی ۱۴۰۳؛ سودآور یا راکد؟

بررسی‌ها نشان از این دارد که بیشترین رشد قیمت مسکن در مناطق حومه‌ای شهرهای بزرگ و مناطقی…

10 ساعت ago

نوسانات بازار خودرو در سال ۱۴۰۳

با وجود مشکلات کنونی صنعت و بازار خودرو برای جلوگیری از افول تولید داخلی و کاهش وابستگی…

10 ساعت ago

روندهای بلندمدت طلا چه در بازار ایران

روندهای بلندمدت طلا در مقطع کنونی وارد شدن به دالان رکود است چون ۱۷ درصد…

1 روز ago

بهترین مقاصد سفر به شمال ایران در تعطیلات نوروز

شمال ایران، با طبیعت سرسبز، دریاهای آرام و جاذبه‌های متنوع، مقصدی ایده‌آل برای تعطیلات نوروز…

1 روز ago

وضعیت بیت‌کوین و مقاومت ۳ هزار دلاری اونس طلا

بیت‌کوین به سطح مقاومت مهم ۳ هزار دلار نزدیک شده است. شکست این مقاومت کار…

1 روز ago