آتش در شرق تهران

به گزارش سرمایه فردا، پاییز سال گذشته، سرمای هوا با شعله‌های آتش در یکی از محله‌های شرق تهران درآمیخت. مردی به نام بهرام، در حالی که خود در آتش می‌سوخت، از خانه‌ای شعله‌ور بیرون دوید و فریاد کمک‌خواهی‌اش کوچه را پر کرد. امدادگران اورژانس و آتش‌نشانی به سرعت در محل حاضر شدند، اما پس از خاموش شدن آتش، جسد سوخته زنی به نام پریسا از میان خرابه‌ها بیرون کشیده شد. کارشناسان آتش‌نشانی از همان ابتدا احتمال عمدی بودن حادثه را مطرح کردند و پرونده به دست تیم جنایی سپرده شد. آنچه در ادامه روشن شد، پرده از یک نزاع شخصی برداشت که به فاجعه‌ای مرگبار ختم شد.

بازنویسی و تحلیل گزارش

صحنه حادثه و آغاز تحقیقات خانه‌ای که آتش گرفت، پاتوقی برای مصرف مواد مخدر و قمار بود؛ محلی که چند جوان خلافکار به‌طور روزانه در آن رفت‌وآمد داشتند. بررسی دوربین‌های مداربسته اطراف نشان داد بهرام پیش از وقوع آتش‌سوزی، بنزین را از باک موتورسیکلت خود کشیده و دوباره به داخل خانه بازگشته بود. دقایقی بعد، شعله‌ها زبانه کشیدند. همین مستندات کافی بود تا او به‌عنوان مظنون اصلی تحت بازجویی قرار گیرد.

اعتراف به قتل و انگیزه‌ها بهرام در همان برخورد اولیه با پلیس، به آتش‌افروزی اعتراف کرد. او گفت قصد کشتن پریسا را نداشته و تنها می‌خواسته او را بترساند. اما اختلافات شخصی میان او، فرهاد (دوست صمیمی‌اش) و پریسا، زمینه‌ساز این حادثه شد. پریسا سوئیچ خودروی فرهاد را به‌عنوان گرو نگه داشته بود تا لپ‌تاپش را پس بگیرد. این کشمکش، به تهدیدی با بنزین و در نهایت به شعله‌های مرگبار ختم شد.

دادگاه و دفاعیات متهم در دادگاه، مادر پریسا به‌عنوان ولی‌دم خواستار قصاص شد. بهرام در دفاعیات خود شرح داد که نزاع بر سر سوئیچ و لپ‌تاپ، او را به خشم آورده و در لحظه‌ای از عصبانیت، دبه بنزین را بالای سر پریسا گرفته است. او ادعا کرد که قصد قتل نداشته و تنها می‌خواسته او را تهدید کند. قاضی اما پرسید: «اگر قصدت فقط تهدید بود، چرا به جای بنزین آب نریختی؟» پاسخ بهرام ساده بود: «در آن لحظه چنین فکری به ذهنم نرسید.»

تحلیل اجتماعی و حقوقی این پرونده نشان می‌دهد چگونه یک اختلاف کوچک و شخصی، در بستر روابط ناسالم و محیط‌های پرخطر، می‌تواند به جنایتی بزرگ تبدیل شود. خانه‌های تیمی، که محل تجمع افراد با سوابق خلافکاری هستند، بستری برای نزاع‌های خشونت‌آمیز و فجایع انسانی‌اند. از سوی دیگر، دفاعیات متهم بار دیگر اهمیت «قصد» در پرونده‌های قتل عمد را برجسته کرد؛ جایی که مرز میان تهدید و جنایت، تنها چند قطره بنزین بود.

شور قضات و پیامدهای پرونده

پس از پایان دفاعیات بهرام، قضات دادگاه وارد شور شدند تا درباره سرنوشت او تصمیم بگیرند. مادر پریسا، تنها ولی‌دم پرونده، همچنان بر قصاص تأکید داشت و این خواسته، وزن سنگینی بر روند رسیدگی گذاشت. در مقابل، بهرام با تکرار اینکه قصد قتل نداشته، تلاش کرد پرونده را از قتل عمد به قتل غیرعمد یا شبه‌عمد تغییر دهد. اما شواهد میدانی، اعترافات اولیه و بازسازی صحنه جرم، نشان می‌داد که اقدام او آگاهانه و با استفاده از ماده‌ای خطرناک صورت گرفته است.

قضات در بررسی‌های خود به این نکته توجه کردند که تهدید با بنزین، حتی اگر با نیت ترساندن باشد، ذاتاً اقدامی مرگبار است. همین نکته، پرونده را در مسیر قتل عمدی قرار داد. در عین حال، دفاعیات متهم درباره فشارهای مالی، اختلافات شخصی و تحریک لحظه‌ای، به‌عنوان عوامل زمینه‌ساز حادثه مورد توجه قرار گرفت، اما نتوانست اصل جنایت را کمرنگ کند.

تحلیل اجتماعی و حقوقی

این پرونده بار دیگر نشان داد که خشونت لحظه‌ای، وقتی با ابزارهای خطرناک همراه شود، می‌تواند به فجایعی غیرقابل بازگشت منجر شود. خانه‌های تیمی و محیط‌های آلوده به مواد مخدر و قمار، بستری برای نزاع‌های پرخطر هستند؛ جایی که اختلافات کوچک بر سر یک لپ‌تاپ یا سوئیچ خودرو، به آتش‌سوزی و قتل ختم می‌شود.

از منظر حقوقی، این پرونده اهمیت «قصد» در جرایم قتل را برجسته کرد. دفاعیات بهرام مبنی بر اینکه قصد کشتن نداشته، در برابر واقعیت استفاده از بنزین و ایجاد شرایطی که منجر به مرگ شد، وزن چندانی نداشت. در چنین مواردی، قانون بر «نتیجه» تمرکز می‌کند، نه صرفاً بر «نیت».

پیامدها

پرونده آتش‌سوزی شرق تهران، علاوه بر صدور حکم قضایی، هشداری جدی برای جامعه است. ضرورت نظارت بر تجمعات غیرقانونی، کنترل خانه‌های تیمی و آموزش عمومی درباره پیامدهای خشونت لحظه‌ای، از درس‌های این حادثه است. در نهایت، این پرونده نشان داد که یک تصمیم آنی، می‌تواند زندگی چندین نفر را نابود کند و خانواده‌ای را برای همیشه داغدار سازد.