ماتریالیسم دیالکتیکی راهی برای درک واقعیت است. چه افکار چه احساسات و چه دنیای مادی، این روش شناسی ترکیبی از دیالکتیک و ماتریالیسم است.

به گزارش سرمایه فردا، ماتریالیسم دیالکتیک شالوده نظری مارکسیسم است (در حالی که کمونیست بودن عمل مارکسیسم است). این یک چرخه ابدی است که در آن ماده حرکت می کند، چرخه ای که مطمئناً فقط در دورههایی از زمان که سال زمینی ما اندازه کافی برای آن نیست، چرخه ای است که در آن زمان بالاترین رشد، زمان حیات ارگانیک و هنوز هم کامل میشود. بیشتر زندگی آگاهی از طبیعت و خود، به همان اندازه محدود است که فضایی که در آن زندگی و خودآگاهی وارد عمل می شود.
چرخه ای که در آن هر حالت متناهی وجود ماده، خواه خورشید باشد یا باشد. بخار سحابی، جانور منفرد یا جنس جانوران، ترکیب شیمیایی یا تفکیک، به همان اندازه گذرا است، و در آن هیچ چیز ابدی نیست مگر ازلی در حال تغییر ماده جاودانه متحرک و قوانینی که بر اساس آن حرکت میکند و تغییر می کند.»
حرکت نحوه وجود ماده است. هرگز در هیچ کجا ماده بدون حرکت یا حرکت بدون ماده وجود نداشته است و نمیتواند وجود داشته باشد.
تغییر شکل حرکت همیشه فرآیندی است که بین حداقل دو جسم اتفاق می افتد که یکی از آنها مقدار مشخصی از حرکت را با یک کیفیت مثلا گرما از دست میدهد، در حالی که دیگری کمیت حرکتی مشابه با کیفیت دیگر (مکانیکی) را به دست میآورد. (حرکت، الکتریسیته، تجزیه شیمیایی).
دیالکتیک به اصطلاح دیالکتیک عینی، در سراسر طبیعت غلبه دارد، و دیالکتیک به اصطلاح ذهنی (اندیشه دیالکتیکی)، تنها بازتاب حرکتی از طریق اضداد است که در همه جای طبیعت خود را نشان می دهد، و با تضاد مداوم اضداد و عبور نهایی آنها به یکدیگر، یا به اشکال بالاتر، زندگی طبیعت را تعیین میکند.

ماتریالیسم دیالکتیک طبیعت

با هر کشف دوران ساز حتی در حوزه علوم طبیعی ماتریالیسم باید شکل خود را تغییر دهد. و پس از آن که تاریخ نیز در معرض برخورد مادی گرایانه قرار گرفت، راه جدیدی از توسعه در اینجا نیز گشوده شده است.
برای فلسفه ماتریالیسم دیالکتیک هیچ چیز نهایی، مطلق، مقدس نیست. خصلت گذرای همه چیز و در همه چیز را آشکار میکند؛ هیچ چیز نمی تواند در برابر آن دوام بیاورد مگر روند بی وقفه شدن و رفتن، تعالی بی پایان از پایین به بالاتر.