پایگاه خبری سرمایه فردا

با بازگشت پرونده بدهی‌های کلان بابک زنجانی به کانون توجه افکار عمومی، مجلس شورای اسلامی با جمع‌آوری بیش از ۴۰ امضا، تحقیق و تفحص از وزارت نفت را آغاز کرده است. نمایندگان خواستار شفاف‌سازی درباره میزان بدهی، نحوه تسویه، و نقش دستگاه‌های مسئول هستند تا ابهامات چند میلیارد دلاری پایان یابد و اعتماد عمومی ترمیم شود.

در شرایطی که تحریم و ناامنی هزینه‌سازند، بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری‌ها بزرگ‌ترین مانع توسعه اقتصادی ایران معرفی شده است. روایت علی فکری از گفت‌وگو با مقام چینی و تأکید رهبر انقلاب بر پایان دادن به وضعیت «نه جنگ، نه صلح»، نشان می‌دهد که شرطی‌سازی و معطل‌سازی اقتصاد، بیش از فشار خارجی، مانع پیشرفت است. اکنون با فرصت‌هایی چون عضویت در شانگهای و بریکس، زمان آن رسیده که دیپلماسی اقتصادی از تردید و تعلیق عبور کرده و به مسیر پایدار و بومی‌گرای توسعه وارد شود.

در آستانه نشست جدید اوپک پلاس، زمزمه‌هایی از افزایش تولید نفت در ماه اکتبر به گوش می‌رسد؛ اقدامی که با هدف بازپس‌گیری سهم بازار در برابر رقبا دنبال می‌شود. همزمان، داده‌های غیرمنتظره از ذخایر نفت خام آمریکا و پیش‌بینی‌های متناقض درباره قیمت نفت، چشم‌انداز بازار را پیچیده‌تر کرده‌اند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که در صورت تحقق این افزایش تولید، قیمت نفت ممکن است وارد فاز اصلاحی شود.

در حالی‌که نام بابک زنجانی همچنان در حافظه عمومی با فساد اقتصادی گره خورده، اخبار تازه‌ای از حضور مجدد او در پروژه‌های نفتی منتشر شده است. این بازگشت پرحاشیه، نه‌تنها افکار عمومی را نگران کرده، بلکه سه ضلع اصلی تصمیم‌گیری در کشور—دولت، قوه قضاییه و مجلس—را در برابر پرسش‌های جدی و بی‌پاسخ قرار داده است. آیا تجربه تلخ گذشته در حال تکرار است؟ و چه نهادی مسئولیت بازگرداندن چهره‌ای با سابقه محکومیت سنگین را بر عهده گرفته است؟

مکانیزم ماشه، بند مناقشه‌برانگیز توافق برجام، بار دیگر در آستانه فعال‌سازی قرار گرفته است. این بند نه‌تنها یادآور وضعیت بحرانی ایران پیش از توافق هسته‌ای است، بلکه نشان می‌دهد که برجام چگونه توانست کشور را از زیر فصل هفت منشور سازمان ملل خارج کند. در این یادداشت، با مرور ماهیت حقوقی و سیاسی مکانیزم ماشه، به اهمیت آن در حفظ موقعیت بین‌المللی ایران و ضرورت بازخوانی عقلانی توافقات دیپلماتیک پرداخته می‌شود.

به گزارش سرمایه فردا،  هند از سال ۲۰۲۲ تاکنون با واردات نفت ارزان‌قیمت از روسیه، بیش از ۱۲.۶ میلیارد دلار صرفه‌جویی کرده است.

تحریم‌هایی که با هدف «ایجاد رنج» برای مردم ایران طراحی شده بودند، حالا با عضویت رسمی تهران در سازمان همکاری شانگهای، اثرگذاری خود را از دست داده‌اند. این تحول نه‌تنها نقطه‌عطفی در تغییر نظم جهانی از هژمونی آمریکایی به همکاری‌های چندجانبه شرقی است، بلکه فرصتی راهبردی برای بازسازی اقتصاد ایران، تقویت دیپلماسی ضدسلطه‌گری و بهبود معیشت مردم در دوران پساتحریم فراهم کرده است.

در بحبوحه جدال بر سر مکانیسم ماشه، ایران با تکیه بر موقعیت ژئوپلیتیکی و ظرفیت نفتی خود، تهدید به اختلال در عرضه 20 میلیون بشکه نفت روزانه از تنگه هرمز کرده است. این تهدید می‌تواند قیمت نفت را تا ۲۵۰ دلار افزایش دهد و اروپا را در برابر فشارهای واشنگتن به چالش بکشد.

در پی اعلام سه کشور اروپایی مبنی بر فعال‌سازی مکانیسم ماشه، موجی از تحلیل‌ها و واکنش‌ها از سوی اقتصاددانان، دیپلمات‌ها و اندیشمندان روابط بین‌الملل به راه افتاده است. از بی‌اثر دانستن تحریم‌های جدید تا هشدار درباره تغییر موازنه قدرت منطقه‌ای، این مکانیسم حالا بیش از آنکه ابزار فشار باشد، به نقطه‌ای برای بازتعریف اتحادها و تقابل‌ها تبدیل شده است.