عرضه‌های اولیه همیشه توجه سرمایه‌گذاران را به خود جلب می‌کنند، اما پشت این فرآیند، گاهی ساختاری پیچیده در قیمت‌گذاری و ارزش‌گذاری سهام وجود دارد. در برخی موارد، شرکت‌های مادر از روش‌هایی مانند NAV و تخفیف‌های خاص برای افزایش جذابیت عرضه استفاده می‌کنند که منجر به اختلاف ارزش بازار و ارزش واقعی شرکت‌ها می‌شود. این روش‌ها، همراه با تقاضای بالا در زمان رونق بازار، می‌توانند موجب شکل‌گیری زنجیره‌ای از عرضه‌های اولیه و ارزش‌گذاری چندمرحله‌ای شوند. درک این ساختار برای سرمایه‌گذاران اهمیت دارد تا بتوانند با تحلیل دقیق، تصمیمات آگاهانه‌تری در بازار بورس اتخاذ کنند.

به گزارش سرمایه فردا، در دنیای بورس، عرضه اولیه همیشه مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد و به‌عنوان فرصتی جذاب برای کسب سود شناخته می‌شود. اما گاهی اوقات، پشت پرده این عرضه‌ها داستانی پیچیده‌تر از یک فروش ساده سهام وجود دارد؛ سناریویی که درک آن می‌تواند دیدگاه بهتری نسبت به نحوه قیمت‌گذاری و ارزش‌گذاری سهام ارائه دهد.

تصور کنید یک شرکت که در حال حاضر در بورس معامله می‌شود، ارزش بازار آن ۱۰ هزار میلیارد تومان است. اما کارشناسان مالی پس از بررسی دقیق، تخمین می‌زنند که ارزش واقعی این شرکت ۴۰ هزار میلیارد تومان است. به این معنا که سهم این شرکت پتانسیل رشد بالایی دارد و می‌تواند در آینده قیمت بالاتری را تجربه کند.

ورود شرکت مادر به عرضه اولیه

حال فرض کنید ۹۰ درصد سهام این شرکت متعلق به یک مجموعه بزرگ‌تر به نام شرکت آلفا است. این شرکت تصمیم می‌گیرد بخشی از سهام خود را از طریق عرضه اولیه به بازار ارائه کند. کارشناسان محاسبه می‌کنند که با توجه به سهم بالای آلفا از شرکت اصلی، ارزش بازار خود آلفا باید معادل ۳۶ هزار میلیارد تومان باشد (۹۰ درصد از همان ۴۰ هزار میلیارد تومان).

اما شرکت آلفا برای افزایش جذابیت عرضه اولیه، روش خاصی را به کار می‌گیرد. با استفاده از معیار NAV (خالص ارزش دارایی‌ها) و ارائه تخفیف جذاب، ارزش بازار خود را ۱۵ هزار میلیارد تومان اعلام می‌کند و تنها ۱۰ درصد از سهام خود را به عموم سرمایه‌گذاران عرضه می‌کند، در حالی که ۹۰ درصد دیگر همچنان در اختیار خودش باقی می‌ماند.

ناهماهنگی ارزش‌گذاری و تأثیر بر بازار

در این مرحله، دو نوع سهم داریم:

1. سهم اصلی که ۱۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد و در تابلوی بورس معامله می‌شود.
2. سهم شرکت مادر (آلفا) که با ارزش ۱۵ هزار میلیارد تومان عرضه شده است.

سرمایه‌گذاران که به دنبال خرید سهم مادر هستند، در صف خرید قرار می‌گیرند و ارزش آن را به‌صورت قابل‌توجهی افزایش می‌دهند، در حالی که اگر این دو سهم را با هم جمع کنیم، ارزش ترکیبی آن‌ها ۲۵ هزار میلیارد تومان می‌شود. اما کارشناسان پیش‌تر ارزش واقعی شرکت اصلی را ۴۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده بودند، که نشان می‌دهد اختلافی در قیمت‌گذاری و ارزش‌گذاری وجود دارد.

گسترش زنجیره عرضه‌های اولیه

حالا تصور کنید که شرکت آلفا نیز یک سهامدار بزرگ‌تر داشته باشد که تصمیم بگیرد همین فرآیند عرضه اولیه را تکرار کند. این زنجیره‌ای از شرکت‌های مرتبط را ایجاد می‌کند، که هریک ارزش بازار خود را چندین برابر شرکت اول افزایش می‌دهند. این ساختار مشابه یک هرم مالی عمل می‌کند، که در آن هر مرحله با افزایش ارزش‌گذاری نسبت به مرحله قبل همراه است.

این نوع عرضه‌های اولیه معمولاً در زمان‌هایی اتفاق می‌افتند که بازار بورس در شرایط رونق قرار دارد، قیمت‌ها رشد می‌کنند و تقاضا برای خرید سهم‌های جدید به اوج می‌رسد. این وضعیت باعث می‌شود که میزان تقاضا برای سهام شرکت مادر و شرکت‌های مشابه، چند برابر شود.

جمع‌بندی؛ اهمیت تحلیل پیش از سرمایه‌گذاری

این مثال نشان می‌دهد که ساختار سهامداری و عرضه‌های اولیه می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر قیمت سهام داشته باشد. بنابراین، پیش از سرمایه‌گذاری، بررسی دقیق ارزش واقعی شرکت‌ها، نحوه سهامداری، میزان نقدشوندگی و شرایط بازار اهمیت بالایی دارد.

✅ همیشه قبل از ورود به بازار، اطلاعات را به‌طور کامل بررسی کنید.

✅ در صورت نیاز، از مشاوران مالی برای ارزیابی فرصت‌های سرمایه‌گذاری کمک بگیرید.

✅ به ساختار عرضه اولیه‌ها، وضعیت کلی بازار و شاخص‌های مالی توجه داشته باشید.