یکشنبه ۲ آذر ۱۴۰۴
نوروز تهران، فرصتی استثنایی برای تجربه شهری متفاوت و آرام است؛ در حالی که بسیاری از شهروندان راهی سفرهای نوروزی می‌شوند تهران با خیابان‌های خلوت، جاذبه‌های تاریخی و برنامه‌های خاص بهاری، به مقصدی دلپذیر برای شهروندان دیگر شهرها تبدیل می‌شود.
به گزارش سرمایه فردا، نوروز امسال، با وجود تقارن با ماه مبارک رمضان، فرصتی را برای میلیون‌ها ایرانی به‌منظور سفر و بهره‌مندی از تعطیلات فراهم کرده است. اما نوروز تهرانی ها که بیشترین جمعیت را در بین شهرهای ایران دارند چگونه است و کجا می روند؟
ابتدا باید گفت که سال گذشته بیش از ۱۸ میلیون نفر از ناوگان حمل‌ونقل عمومی شامل جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی برای رفتن به مناطق مختلف کشور استفاده کردند و مصرف روزانه بنزین به ۱۲۰ میلیون لیتر رسید که نشان‌دهنده افزایش شش درصدی مصرف بنزین نسبت به سال ۱۴۰۱ بود.
تهرانی‌ها نیز سهم بالایی از سفرهای نوروزی را به خود اختصاص دادند، به‌طور میانگین ۶۲ درصد از آنها در این ایام سفر کردند و هرکدام حدود ۲ تا ۲.۵ بار سفر در طول تعطیلات انجام دادند.
هزینه سفر در سال‌های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است، به همین دلیل در تعطیلات نوروز نیز محبوب‌ترین مقاصد برای تهرانی‌ها همان مال یعنی استان‌های مازندران و گیلان است که بیشتر هدف استفاده از طبیعت زیبا و آب‌وهوای مطبوع این منطقه از کشور است.
همچنین مقاصد زیارتی همچون مشهد و قم و شهرهای تاریخی و فرهنگی همچون شیراز، اصفهان و یزد نیز بسیار مورد توجه تهرانی‌ها قرار دارد.
دلایل سفر آنها به این مناطق دیدار با خانواده و دوستان (۵۹ درصد)، گردش و تفریح (۲۳ درصد)، زیارت (۷ درصد) و درمان (۸ درصد) بوده است، علاوه بر سفرهای داخلی، بیش از یک میلیون ایرانی در نوروز به خارج از کشور سفر کردند که تهران سهم قابل‌توجهی از این آمار را دارد.
تهرانی‌ها در ایام نوروز بیشتر به سفرهای داخلی علاقه نشان می‌دهند که شامل سفرهای طبیعت‌گردی و زیارتی می‌شود.
آنها بیشتر در نواحی شمالی کشور و در دل جنگل‌ها کمپ می‌زنند یا در خانه‌های بوم‌گردی اقدامت دارند؛ سفر به مشهد و قم به‌ویژه برای زیارت حرم امام رضا (ع) و حرم حضرت معصومه (س) نیز سهم قابل‌توجهی از سفرهای نوروزی تهرانی‌ها را به خود اختصاص می‌دهد.
بیشتر خانواده‌هایی که در طول سال نمی‌توانند به سفرای زیارتی بروند و نذر خود را ادا کنند در تعطیلات نوروز به این مناطق سفر می‌کنند.
تعداد کمتری از تهرانی‌ها به سفرهای فرهنگی و تاریخی به شهرهایی همچون شیراز، اصفهان و یزد علاقه‌مند هستند، سفرهای خارجی نیز در بین گروه خاصی از تهرانی‌ها طرفدار دارد.
در تعطیلات نوروز، تهرانی‌ها به دلایل مختلفی مقاصد خارجی متنوعی را برای سفر انتخاب می‌کنند که هر کدام ویژگی‌ها و جذابیت‌های خاص خود را دارند، با این وجود نسبت به سفرهای داخلی کمتر است.
ترکیه، استانبول و آنتالیا به دلیل هزینه ارزان‌تر، نزدیکی جغرافیایی و نیاز نداشتن به ویزا یکی از نخستین انتخاب‌های تهرانی‌ها است.
امارات متحده عربی (دبی) نیز به دلیل امکانات تفریحی مدرن، مراکز خرید بزرگ و جاذبه‌های خاص همچون برج خلیفه و دبی مال، مقصد محبوبی به‌ویژه برای خانواده‌ها است، البته بیشتر برای ایرانی‌هایی که در نیمه جنوبی ایران ساکن هستند مقصد خوبی به شمار می‌رود.
نزدیکی ارمنستان به ایران و هزینه‌های معقول موجب شده است که ایروان و دیگر شهرهای این کشور، مقصدی مناسب برای سفرهای کوتاه‌مدت و خانوادگی باشند، به علاوه قطر نیز با امکانات لوکس و مدرن، به‌ویژه در سال‌های اخیر و پس از میزبانی جام جهانی، برای برخی از تهرانی‌ها جذابیت خاصی پیدا کرده است.
برای مسافران تهرانی که به دنبال تجربه‌های متفاوت فرهنگی و تاریخی هستند، شهرهایی همچون پاریس، رم و لندن جزو مقاصد محبوب محسوب می‌شود که البته نیاز به ویزای شینگن و هزینه بالاتر دارد که انتخاب این مقاصد را محدود کند.
تایلند و مالزی نیز به دلیل طبیعت زیبا، سواحل بکر و فرهنگ مهمان‌نواز، به‌ویژه شهرهای بانکوک، پوکت و کوالالامپور، گزینه‌های خوبی برای سفرهای نوروزی هستند.
این مقاصد با توجه به علاقه‌مندی افراد به جاذبه‌های تفریحی، تاریخی یا خرید انتخاب می‌شود؛ تهرانی‌ها به طور معمول سفر خود را بر اساس بودجه، مدت‌زمان و ترجیحات شخصی برنامه‌ریزی می‌کنند.
در کنار خروج مسافران از تهران، این شهر خود نیز به مقصدی پرطرفدار برای گردشگران نوروزی تبدیل می‌شود؛ سال گذشته بیش از ۵۹۰ هزار مسافر از طریق پایانه‌های مختلف وارد تهران شدند.
تهران در ایام نوروز به دلیل کاهش ترافیک و شلوغی‌های معمول، فرصتی مناسب برای بازدید از جاذبه‌های مختلفش ارائه می‌کند.
پل طبیعت که دو پارک بزرگ آب و آتش و طالقانی را به هم متصل می‌کند، محیطی دلپذیر را برای پیاده‌روی و تفریح خانواده‌ها فراهم می‌کند.
برج میلاد با امکاناتی همچون رستوران‌گردان، سکوی تماشا و رویدادهای فرهنگی به‌عنوان نماد مدرن تهران شناخته می‌شود.
بازار تجریش نیز فضایی سنتی و محلی را برای خرید و آشنایی با فرهنگ قدیمی تهران فراهم می‌کند، به همین دلیل خانواده‌هایی که به تهران سفر می‌کنند تا برخی اقوام خود را ببینند سری نیز به این بازار می‌زنند.
کاخ سعدآباد و نیاوران با معماری زیبا و فضای تاریخی، علاقه‌مندان به تاریخ و هنر را جذب می‌کنند، به علاوه کاخ گلستان در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد و جلوه‌ای از شکوه هنر و معماری ایرانی است و از آنجا که لوکیش بعضی فیلم‌ها همچون جیران بوده است بسیاری از مردم علاقمند به حضور در این مکان هستند.
پارک جمشیدیه با فضای سنگ‌فرش و آرامش‌بخش، مکانی ایده‌آل برای دوستداران طبیعت است و دریاچه چیتگر نیز به عنوان یک دریاچه مصنوعی فرصت‌هایی برای قایق‌سواری، پیاده‌روی و لذت از طبیعت ارائه می‌دهد.
هزینه یک شب اقامت در هتل‌های تهران بسته به سطح امکانات و تعداد ستاره متفاوت است، هتل‌های یک ستاره با هزینه حدود دو میلیون تومان و هتل‌های پنج ستاره با هزینه‌ای که ممکن است به ۲۰ میلیون تومان یا بیشتر برسد، گزینه‌های مختلفی برای مسافران فراهم می‌کند.
با توجه به مشغله و ترافیک کاری در تهران، نوروز فرصتی طلایی برای تهرانی‌ها است تا از تنوع تاریخی، فرهنگی و طبیعی کشور بهره‌مند شوند.
تهران در این ایام، نه‌تنها میزبان گردشگران داخلی و خارجی است، بلکه ساکنان خود نیز از جاذبه‌های مدرن و تاریخی شهر بهره‌مند می‌شوند.
تهران با ترکیبی از امکانات مدرن و تاریخی، نقشی کلیدی در توسعه گردشگری داخلی و خارجی ایفا کرده و شهرداری تهران در ایام نوروز ۱۴۰۴ تلاش‌هایی را برای بهبود خدمات گردشگری از جمله راهنمایی مناسب مسافران در پایانه‌ها، افزایش نظارت بر معابر و ارائه خدمات باکیفیت، تجربه‌ای مطلوب برای بازدیدکنندگان انجام داده است.
با توجه به آمارهای موجود و استقبال گسترده از مقاصد گردشگری در تهران، می‌توان به اهمیت برنامه‌ریزی‌های آینده برای ارتقای سطح خدمات و جذب هرچه بیشتر گردشگران پی برد.
توسعه حمل‌ونقل عمومی برقی، ارتقای زیرساخت‌های رفاهی و تمرکز بر جاذبه‌های کمتر شناخته‌شده می‌توانند به رشد گردشگری شهری در تهران کمک شایانی کند.
همچنین برنامه‌های فرهنگی و هنری که در ایام نوروز برگزار می‌شود از جمله نمایشگاه‌های هنری، کنسرت‌ها و جشنواره‌های نوروزی، جاذبه‌های قابل‌توجهی برای علاقه‌مندان به فرهنگ و هنر فراهم می‌کند.
استفاده از فناوری‌های جدید برای اطلاع‌رسانی به مسافران و ارائه نقشه‌ها و اطلاعات دیجیتالی نیز از دیگر اقداماتی است که تجربه سفر به تهران را بهبود می‌بخشد.
ایام نوروز نشان داده است که تهران همچنان می‌تواند به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری مهم ایران به رشد و توسعه خود ادامه دهد.
بعد از حدود دو دهه، قرار است صدها مرکز تاریخی، گردشگری و تفریحی که هم اینک تحت مدیریت پراکنده بخش های مختلف شهرداری است در قالب تشکیل یک شرکت به نام «شرکت گردشگری وتفریحی»شهرداری به صورت یکپارچه اداره شوند.
طرح تشکیل این شرکت که ابتدا قرار بود در قد و قامت یک «سازمان» باشد به اواخر دهه ۸۰ واوایل دهه ۹۰ بر می گردد. یعنی از زمان شهرداری محمد باقر قالیباف. در آن زمان دکتر ایازی و حجت السلام امرودی که هر کدام در برهه ای معاون فرهنگی شهرداری بودند، معتقد بودند که شهرداری تهران صدها خانه تاریخی، شهربازی، مراکزتفریحی دارد که هر چند مورد از آنها تحت مدیریت یک معاونت یا سازمان شهرداری هستند و همین مساله باعث می شد تا عملا ساماندهی وسرویس دهی آنها به شهروندان بسیار محدود ودر برخی مواقع عملا متوقف باشد. برای همین در آن سالها معاونین فرهنگی وقت شهرداری پیشنهادی را مطرح کردند که براساس آن کلیه مراکز تفریحی وگردشگری شهرداری در چارچوب یک سازمان مستقل اداره وساماندهی می شد.
با این وجود در آن برهه به دلیل مقاومت مدیران زیر مجموعه شهرداری که این مراکز را در اختیار داشتند، عملا این اتفاق رخ نداد. بعد از آن ودر شورای شهر پنجم نیزاین موضوع توسط احمد مسجد جامعی، رئیس کمیسیون فرهنگی شورا پیگیری شد اما باز هم به همان دلایل گذشته، عمرشورای شهر گذشته نیز به تشکیل چنین سازمانی قد نداد. حالا بعد از حدود ۲ دهه تلاش های شورای شهر تهران برای تشکیل چنین مجموعه ای به نتیجه رسیده است. گرچه به قول علوی، رئیس کمیته گردشگری شورای شهر، اگرعمرشورای شهر تمدید نمی شد، قطعا اینبار هم تشکیل این مرکزکه حالا قرار شده در قالب «شرکت» مستقلی آغاز به کار کند،میسر نمی شد! اما چرا تشکیل چنین مجموعه ای تا این حد برای تهران و شهروندان آن مهم است. سوالی که علوی در مورد آن اینگونه توضیح می دهد:
واقعیت این است که تا امروز هر بخشی از شهرداری خودش به صورت مستقل و خودمختار، مراکزگردشگری وخانه های تاریخی ونقاط تفریحی تحت مالکیتش را اداره میکرد. مثلا دریاچه چیتگر را سازمان بازنشستگی، خانه موزه‌ها را بخشی دیگر و شهربازی‌ها را یک جای دیگر اداره می‌کردند که این رویه باعث شده بود تا مجموعه های تفریحی و گردشگری زیرمجموعه شهرداری اکثرا با حداقل پتانسیلی که داشتند به شهروندان سرویس دهی کنند. اینکه فقط خانه های قدیمی را مرمت کنیم یمی نمی‌تواند به هویت اجتماعی کمک کند و باید فکری برای رونق آن بشود؛ مثلا نمی‌شود درب خانه اتحادیه را ۴ بعدازظهر بست.چون بسیاری از مردم عصرها و شب ها تازه فرصت گردش پیدا می کنند. .
در فضای میراثی و گردشگری چندین مسیر داشتیم؛ ما توانستیم به فضای گردشگری، باغ راه حضرت زهرا (س) را اضافه کردیم. مسیر طبیعت در منطقه ۲ نیز دیگر فضای گردشگری بود که به شهر اضافه شد. قرار شده بود مسیر گردشگری کودک در منطقه ۲۱ داشته باشیم که تبدیل به بوستان کودک شد. در منطقه ۲۰ مسیر گردشگری بام ری را داریم و قرار بود تا پایان سال به بهره‌برداری برسد؛ اما متاسفانه درگیر حواشی شد و در نتیحه کار یک سال عقب افتاد. دوستانی که باعث این کار شدند و منجر به افزایش هزینه به دلیل تورم شدند، باید پاسخگو باشند. بام ری، در واقع مجموعه ای از چندین مجموعه میراثی و تاریخی در تهران است. مجموعه هایی مانند قلعه اینانج، نقاره خانه و گورستان زیرین و برین، بی بی شهربانو و…. که قرار است این کل آنها در قالب یکطرح، به فضایی خانوادگی هم تبدیل شود.
در مورد چشمه‌علی ۴۰۰۰ ساله هم وضعیت بهتر از بقیه نقاط نیست. این چشمه خشک شده است. یکی از مقصران این اتفاق مترو است اما آب‌های زیرزمینی هم پایین آمده است.حدود ۱۰ سال پیش با آغاز ساخت خط ۶ مترو، چشمه علی در شهرری خشک شد.دادستانی ورود کرده و با شناسایی ۳۰ نقطه، قرار است بازگشت آب بررسی شود و تمام هزینه‌ها را هم شهرداری پرداخت می‌کند. همه اینها و دهها مورد دیگر نشان می دهد که باید مراکز تفریحی و گردشگری شهر تهران یک مدیریت یکپارچه داشته باشد.
واقعیت این است که بخشی از بدنه شهرداری نمی‌خواهد مردم در جریان ترمیم بافت فرسوده قرار بگیرند. با این حال دربرخی مناطق مانند منطقه ۱۲ کارهای خوبی انجام شد. خانه اردیبهشت، خانه صدراعظم، عمارت ملوکانه، خانه شیخ فضل الله، خانه باغ کیهانی و عمارت کاشف السلطنه از جمله ترمیم بافت‌های تاریخی بودند. مشکلات خانه شیخ فضل الله حل شده است و امیدواریم خانه استاد نفیسی هم تا یکی دو ماه آینده تحویل داده شود. خانه آیت الله طالقانی با تمام مسیری که طی کرد، دچار مشکل شده است. سازمان فرهنگی و هنری معاونت فنی و عمرانی ندارد که بتواند خانه را مرمت کند؛ لذا امور به شرکت توسعه فضاهای فرهنگی واگذار شد و کار را آغاز کردند. در مورد خانه فروغ هم تأییدیه مرمت از میراث فرهنگی اخذ شده و پس از یک سال توقف اجرای طرح، کارگاه عمرانی آن مجدداً فعال شده و در حال مرمت است.
لاله زار یکی دیگراز نقاطی است که برای حل مشکلاتش نیازمند یک مدیریت یکپارچه هستیم. تعداد اماکن فرهنگی و هنری در لاله زار زیاد و مالکیت‌ها متنوع است و کاربری ها هیچ ارتباطی به این فضا ندارد. برای مثال گرند هتل پاساژ فروش وسایل الکترونیک است. حتی سینماهایی که سالهاست در اختیار سازمان زیباسازی است، به دلیل عدم تعیین تکلیف بسته است. یکی دیگر از مسائل این مسیر، ترافیک محدوده است. الان هم سازمان نوسازی و هم سازمان زیباسازی به دنبال طرح هایی برای لاله زار هستند. امیدواریم با تشکیل شرکت گردشگری، تصمیم واحدی برای آن گرفته شود. ۳
در تهران حدود ۴۰۰۰ اثر میراثی داریم. از این تعداد بیش از ۳۸۰ اثر به ثبت رسیده و تعداد آثار ثبت شده بسیار پایین است که دلیل آن فرایند طولانی ثبت آثار است. مدیرکل میراث استان تهران و هم وزیر میراث فرهنگی به شدت پیگیر بودند که شهرداری چنین مجموعه‌ای را تأسیس کند. دلیل وزارت میراث فرهنگی این بود که نباید چند بخش در شهرداری طرف ما باشند بلکه یک مجموعه مشخص برای مدیریت حوزه گردشگری در شهرداری وجود داشته باشد.
در ابتدا قرار بود شرکت نوسازی اراضی عباس آباد به شرکت گردشگری تهران تبدیل شود، ولی با توجه به اینکه اساسنامه مجموعه عباس آباد در وزارت کشور مورد تأیید نبود، در نهایت با تفاهمی که در شهرداری تهران شکل گرفت جمع بندی بر این شد که شرکت برج میلاد به عنوان شرکت گردشگری معرفی شود.
یکی دیگر از پروژه هایی که در کوران دغدغه های شهرداری کمرنگ شده، موضوع احداث « شهربازی هزار و یک شهر» است.این پروژه که سالهاست از آغاز احداث آن می گذرد. باید تبدیل به مطالبه همه شود، اظهار کرد: هر طرحی که سازمان سرمایه گذاری به ما ارائه داد، گفتیم که به هیچ عنوان شهربازی هزار و یک شهر نباید لغو شود و به هرشکل باید به اجرا برسد.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا